Yüksek Sıcaklık Gresi Nedir? Etkileri Neler ve Nasıl Önlenir?

Yüksek Sıcaklık Gresi Özellikleri

Yüksek sıcaklık greslerinin özellikleri üretimlerinde kullanılan katkı maddelerine göre değişiklik gösterir. Bu anlamda yüksek sıcaklık gresi nedir sorusuna cevap verirken üretimlerinde kullanılan baz yağları hakkında da bilgi sahibi olunması önemlidir. Baz yağlara ek olarak greslerin içlerinde bulunan kalınlaştırıcılar ve katkı maddeleri de gres özellikleri konusunda önemli bir etkiye sahiptir.

Baz Yağları

Gres üretiminde kullanılan baz yağlar mineral ve sentetik tiplere ayrılabilir. Mineral yağlar, üretilen greslerin yaklaşık yüzde 95’ini temsil eden en yaygın kullanılan baz yağ bileşenidir. Baz yağları, başlangıçta performans limitlerine göre baz yağ seçiminde faydalı olan beş kategoriye ayırılır.

Mineral ve sentetik baz yağlar, ürün hava ile temas halindeyse oksidatif bozunma ile bağlantılı olarak termal olarak bozunur. Yüksek düzeyde rafine edilmiş (Grup II+, Grup III) mineral yağ ve sentetik hidrokarbonlardaki tek tek yağ moleküllerinin moleküler zincirden karbon atomlarını serbest bırakarak çözülmeye başlayacağı kırılma noktası yaklaşık 536ºF ila 608ºF’dir (280ºC ila 320ºC). Yüksek sıcaklık gresi nedir sorusuna cevap ararken baz yağlarının gruplarını da incelemekte fayda vardır.

Baz Yağ Grupları

Grup I ürünleri, oksidasyonu teşvik etme eğiliminde olan yüksek oranda kararsız ‘doymamış’ moleküller içeren naftenik ve solventle rafine edilmiş parafinik petrol stoklarıdır. Ek olarak, heterosikller (azot, kükürt ve oksijen içeren moleküller) adı verilen Grup I baz yağlarında kalan polar ürünler vardır. Polar ürünler reaktif olmasına rağmen, nihai ürünü üretmek için katkı maddelerinin çözülmesine veya dağılmasına yardımcı olurlar.

Grup II ve Grup III, kararlılığı artırmak için reaktif molekülleri uzaklaştırmak ve molekülleri (hidrojenle) doyurmak için kapsamlı bir işleme tabi tutulan mineral yağlardır. Bir anlamda bu baz yağlar, Grup I mineral yağlarından çok Grup IV sentetik hidrokarbonlara benzer. Reaktif heterosiklik moleküllerin uzaklaştırılmasının bir sonucu olarak oksidatif ve termal özellikler çok iyi olabilir.

Grup IV sentetik hidrokarbonlar (SHC sıvıları), daha büyük molekülleri sentezlemek için iki veya daha fazla küçük hidrokarbonun birleştirilmesiyle üretilir. Bu sıvılar biraz daha iyi stabiliteye sahip olabilir. Grup V baz yağlarının tanımlanmış fakat farklı bir bozunma yolu vardır.

Kalınlaştırıcılar

Yağ yoğunlaştırıcılar olarak seçilen malzemeler, poliüre gibi organik olabilir. Aynı zamanda kil, isli silis gibi inorganik; veya lityum, alüminyum, kalsiyum sülfonat kompleksi gibi bir sabun/kompleks şeklinde de olabilirler. Gresi faydası yalnızca baz yağın türüne veya kalınlaştırma sistemine değil pakete de bağlıdır. 

Kıvam arttırıcı yüksek bir damlama noktasına sahipken, bileşim, yüksek sıcaklıklarda zamanla yararlılığını sınırlayan sıcaklıklarda termal olarak bozunmaya başlar. Ancak metal sabunlu greslerin pro-oksidan özelliği yoktur. Poliüreye benzer şekilde, doğal antioksidan, pas önleyici özelliklere sahiptir. Ancak buna ek olarak, doğal yüksek damlama noktalarına ve EP/aşınma önleyici özelliklere sahiptir.

Bir diğer kategori seçeneği, metal sabun veya kompleks sabun koyulaştırıcı sistemdir. Lityum kompleks kalınlaştırılmış gres, basit lityum gresten daha üstün maksimum sıcaklık limitlerine sahiptir, çünkü koyulaştırıcı daha yüksek termal bozunma limitleri sunar.

Toplu olarak, metal sabun koyulaştırıcılar, 250ºF ila 430ºF (120ºC ve 220ºC) arasında değişen termal bozunma limitlerine sahiptir. Bununla birlikte, gres bileşimi oksidasyona ve termal bozunmaya karşı uygun şekilde takviye edilmesi gerektiği bir gerçektir.

Katkı Maddeleri

Yüksek sıcaklık gresi nedir sorusuna cevaben katkı maddelerini de tanımlamak çok doğru olacaktır. Gres üretimi için seçilen katkı maddeleri de benzer şekilde düşünülmelidir. Belirlenen test limitlerine dayanması gereken ayrı ayrı parçalar olarak değil. Bütünün parçaları olarak görülmelidir. Katkı maddeleri gresler için yağlama yağlarına benzer özellikler sağlama eğilimindedir. Grese oksidasyon kararlılığı, korozyon direnci, aşınma direnci, düşük sıcaklıkta akış özellikleri, su direnci, vb. özellikler katar.

Yüksek Sıcaklık Gresi Ne İşe Yarar?

Yüksek sıcaklık gresi nedir sorusuna cevap arayan kullanıcılar yüksek sıcaklık gresinin ne işe yaradığını da merak ediyor. Gres ve yağ birbirinin yerine kullanılamaz. Yağ kullanmanın pratik veya uygun olmadığı durumlarda gres kullanılır. Uygulamalar için yağ seçimi, çalışma koşulları ve makine tasarımı ile istenen yağlayıcı özellikleri eşleştirilerek belirlenir. Gres genellikle aşağıdakiler için kullanılır:

1. Aralıklı olarak çalışan veya uzun süre depoda bekleyen makineler. Gres yerinde kaldığı için anında bir yağlama filmi oluşabilir.
2. Sık yağlama için kolayca erişilemeyen makineler. 
3. Yüksek basınç ortamları, yüksek sıcaklıklar, şok ve ağır yükler altında çalışan makinelerde.
4. Aşınma nedeniyle ekipman yüzeyinde oluşan boşlukların doldurularak kalın bir film tabakası oluşturmasında.

Yüksek Sıcaklık Gresi Avantajları

Tipik olarak yağ, yüksek sıcaklık uygulamalarında ve yüksek hız ve aşırı sürtünmenin olduğu uygulamalarda daha iyi performans gösterir. Öte yandan gres, sıcaklıkların aşırı yüksek olmadığı orta hızlarda çalışan rulman uygulamalarında iyi çalışır. Gres, yerinde daha iyi kaldığı için mekanizma sık sık yağlanamadığında da gres kullanılma eğilimindedir.

• Mükemmel stop-start performansı; bir makine kapatıldığında gres, ihtiyaç duyulan bileşende kalır ve kuru çalıştırma riskini azaltır.
• Daha iyi kaçak kontrolü; aşınmış contalar ve konektörler gresi yağdan daha iyi tutabilir. Bu da yetersiz yağlama ve sızıntı riskini azaltır.
• Kirleticilere karşı daha iyi bir sızdırmazlık sağlar. Contaların ve konektörlerin etrafına sıkıca sarılmış fazla gres, bir sızdırmazlık maddesi görevi görerek parçacıkların ve suyun içeri girmesini önler.
• Pompa, filtre, hazne veya boru gibi bir yağlama sirkülasyon sistemine gerek yoktur.
• Ekipmanda daha uzun süre kalır.
• Sürekli bir yağ kaynağının sağlanamadığı durumlarda daha iyi bir seçimdir
• Zamanla daha az yağlayıcı tüketimi salar.

Yüksek Sıcaklık Gresinin Kullanıldığı Sektörler

Yüksek sıcaklık gresi nedir ve hangi sektörlerde kullanılır? Gresler yapıları gereği endüstrinin birçok alanında kullanılan ürünlerdir. Bu anlamda farklı sektörlerde gres kullanımına rastlamak mümkün. Greslerin yaygın olarak kullanıldığı sektörleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

• Otomotiv sektörü
• Gıda ve ilaç sektörü
• Denizcilik sektörü
• Otomotiv sektörü
• Enerji sektörü
• Seri üretim bantları
• Rulman ve dişli ile çalışan makineler

Yüksek Sıcaklık ve Aşırı Isınma Nasıl Önlenir?

Yüksek sıcaklık gresi nedir ve yüksek sıcaklıkları nasıl önler? Hidrolik ünitelerle ilgili aşırı ısınma sorunlarını çözmenin iki yolu vardır. Isı yükünü azaltmak veya ısı dağılımını artırmak. Pompa, valfler, basınç düşüşleri ve aktüatörlerden kaynaklanan verimsizliklerin tümü sistemin ısı yüküne katkıda bulunur. Uzatılmış borular, yanlış sıvılar ve çalışma süresinin neden olduğu verimsizlikler, yağa aktarılan ısıyı artırır. Eşanjör bu ısıyı uzaklaştırmak için yeterli olmazsa yağ sıcaklığında bir artış meydana gelir.

Belirtildiği gibi, ısı yükünü azaltmak bir seçenektir ancak bu her zaman mümkün değildir. Diğer seçenek ise soğutmayı artırmaktır. Bu, daha büyük ısı eşanjörleri satın almak veya doğru çalıştığından emin olmak gerekiyor. Bunun için mevcut ısı eşanjörünü incelemek gibi birkaç yolla gerçekleştirilebilir. Ayrıca, yağ girip çıktıkça ısı eşanjörüne giren ve çıkan soğutma suyu sıcaklıklarını da kontrol edin. Bu, eşanjör veya soğutma suyu ile ilgili herhangi bir ısı dağılımı sorununu ortaya çıkarabilir.

Son olarak depodaki yağ seviyesini kontrol edin. Yağ, sistemde dolaşırken ısıyı alır ve bu ısıyı salınması için tanka geri getirir. Yağ seviyesi çok düşükse, yağın ısıyı düzgün bir şekilde salması için zamanı olmayacak ve oluşmaya devam edecektir. 

Yüksek Sıcaklık Gresi [STEELTHERM 461]

Steeltherm 661 yüksek sıcaklık gresi ileri seviyede teknoloji ile rafine edilen bir grestir. İçeriğinde poliüre kalınlaştırıcı ve mineral baz yağı bulunur. Oldukça geniş sıcaklık aralıklarına sahip yağısı sayesinde bir çok alanda rahatlıkla kullanabilirsiniz. 

Yüksek Sıcaklık Montaj Pastası [AKOPASTE 900]

Akopaste 900 yüksek sıcaklık montaj pastası özellikle demir içermeyen metallerin yağlanmasında tercih edilir. Metal malzemenin basınç etkisiyle dökümünün gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılan ve özel katkılar içeren bir grestir.