Oksidatif Yağ Bozulması

Oksidasyon Nedir ve Oksidatif Yağ Bozulması Nasıl Olur?

Oksidasyon, aktif biçimde kullanılan bir yağlayıcının en güçlü reaksiyonuna verilen isimdir. Yağlarda meydana gelen viskozite artışı çamur, vernik oluşumu, katkı maddesinin tükenmesi, tortu oluşumu, filtre tıkanması, baz yağının bozulması ve köpük denetiminde kayıplara sebebiyet verir. Bu durumda da oksidatif yağ bozulması ile sonuçlanabilir.

Oksidasyon asit sayısı, korozyon ve pas oluşumu gibi birçok yağlayıcı probleminden dolayı da meydana gelebilir. O yüzden, oksidasyonu çözmek ve kontrol altına alabilmek yalnızca yağlayıcı kimyagerlerin görevleridir. Bu sayede oksidatif yağ bozulması nedenleri anlaşılabilir. Yağlayıcıların geneli oksidasyon kontrol sistemi vasıtası ile tasarlanır. Bu sayede, her bir yağlayıcı formülasyonu içeriğinde antioksidanlar içerir. 

Oksidatif yağ bozulması konusunda, bu antioksidanlar feda edilebilecek biçimde tasarlanır. Böylece koruma sağlamak üzere geri kalan yağlayıcıdan önce tepkimeye girer ya da oksitlenir. Söz konusu koruma, yağlayıcıyı olabilecek arızalardan koruyan tek mekanizmadır.

ir yağlayıcı geliştirmek üzere kimyagerin bu antioksidanların hem türlerini hem de hangi miktarda yağı formülasyona ekleyeceğini bilmelidir. Bununla birlikte, kullanılan sıvının kullanım ömrünü izleyen kişilerin de bu katkı maddelerini takip etmeleri gerekir. 

Yağların Oksidasyonu Nedir?

Yağların oksidasyonu nedir sıklıkla yanıt aranan sorular arasında bulunur. Hidrokarbon sıvısı oksidasyonu başlatma, yayılma ve sonlandırma olmak üzere 3 temel adımdan oluşur. Oksitlenme 1 veya daha çok adımın ve fazın kontrolü yolu ile yönetilir. Söz konusu işlem ile oksijen kaynakları sınırlandırılırken(başlatma), tepki döngülerinin miktarı kısaltılarak (yayılma) ya da farklı durdurma formülleri eklenerek (sonlandırma artar) elde edilir. 

Oksidatif yağ bozulması konusunda, bir derece kadar bu yöntemlerin hepsi yağlayıcı formülasyonunda kullanılır. Başlatma adımı, süreci başlatarak oksijen geçişini engellemek üzere kullanılan ilk savunma hattıdır. Yayılma adımına, netin sebebiyet verdiğini anlamak oksidasyonun azalmasını sağlar. 

Sonlandırma adımı ise, bütün döngünün durmasına neden olur. Antioksidanlar bu yayılmayı hem kırmak hem de kararlı çözümler oluşturmak için tercih edilir. Bu sayede ise, döngüyü durdurur. Oksidatif yağ bozulması konusunda yağların sağlığını anlamak üzere, en güvenilir test yöntemlerinden bir tanesi, antioksidanların sağlığının farkında olmaktır. 

Oksidatif Yağ Bozulması için Ne Gerekir?

Oksidasyon başlaması için ne gerekir de sıklıkla yanıt aranan sorular arasında bulunur. Oksidatif yağ bozulması konusunda sürecin başlaması için neye ihtiyaç duyulduğu konusunda bilgi sahibi olmak önemlidir. Oksidatif yağ bozulması olmasına yol açan ya da hızlandıran unsurların başında oksijen yer alır. 

Sıcaklık, ışık, demir ve bakır gibi metal iyonlarının yanı sıra oksidatif yağ bozulması için; bir bölüm pigmentler ve doymamışlık oksidasyonu da gerekir. Bahsi geçen durumlar oksidasyon başlamasının yanı sıra bu süreci hızlandırır. 

Yağların Oksidasyonu Nasıl Önlenir?

Yağların bozulma reaksiyonları önlemek için ilk başta, yağların oksijenle temasının engellenmesi gerekir. Ancak işin içinde enzimler olduğunda bu durum tek başına yeterli olmayabilir. Bu durum da ise, önce enzimlerin inaktive edilmesi gerekir. Kimi zaman gıdalara veya yağlara glukozidaz enzimi eklenebilir. Söz konusu enzim, ortamda bulunan eksijeni yağlarla tepkimeye girmeden önce kullanarak ortamdaki oksijen konsantrasyonunu düşürür. 

Yağların oksidasyonu nasıl önlenir sorusuna yanıt olarak alınabilecek bir önlem de yağ içeren ürünlerin düşük sıcaklıkla ve karanlıkta depolanmalıdır. 

Yağlar, doğal ortamlarında bulunan çeşitli doğal antoksidanlar tarafından oksidatif bozulmalardan korunur. Ancak doğal alanlarından alındıklarında koruma mekanizmasından yoksun olurlar. Buradan hareketle, yağların bozulma reaksiyonları önlenmesi konusunda en etkili metotlardan biri ortama antioksidan ilavesi yapmaktır. Bu sayede, oksidatif yağ bozulması büyük ölçüde önlenebilir. 

Yağların Oksidasyonunun Önlenmesinde Antioksidanların Rolü

Yağların bozulması bozulmaya neden faktörler açıklanıp, önlenmesinde antioksidanların rolünün büyük olduğu anlaşılmıştır. Buradan hareketle, antioksidanların etki mekanizmalarına göre iki farklı gruba ayrıldıklarından söz edilebilir. İlk grupta bulunan antioksidanlar, oksidasyon tepkimeleri katalizleyen bileşikleri ve metal iyonları bağlayarak oksidasyonu önler. Diğer grupta bulunan antioksidanlar ise, okside olmak amacı ile yağlarla yarışır. 

Oksidatif yağ bozulması konusunda, okside olan antioksidan aktivitesini büyük ölçüde yitirir. Yağ oksidasyonu ise bir süre ertelenmiş olur. Antioksidanları daha etkili duruma getirmek amacıyla ortama sinerjik aktivite veren amino asit, fosforik ve lesitin asit gibi bileşikler eklenebilir. Bahsi geçen asitler, ağır metaller ile tuz oluşturarak radikal oluşumu önlerler.