Temizlik Malzemeleri Kendi İçlerinde Nasıl Sınıflandırılır?

1- Su Bazlı Temizlik Ürünleri

Su en basit temizlik malzemeleri arasındadır ve bir tür kir onun tarafından çözülür. Ancak tek başına kullanıldığında zayıf bir temizlik maddesidir. Yalnızca başka bir maddeyle, örneğin bir deterjanla birlikte kullanıldığında etkili olur. 

Suyun Temizlik Gücü Neden Zayıftır?

• Yüksek yüzey gerilimine sahiptir ve damlacıklar oluşturur.
• Diğer temizlik ürünleri ile kıyaslandığında çok az ıslatma gücüne sahiptir
• Yağ içinde çalkalanırsa, emülsiyon büyük damlacıkların oluşumunu engellemez.
• Düşük yüzey aktif madde etkisine sahiptir ve yağ ve gres ile itilir
• Sabunun etkinliğini azaltan ve durulamayı zorlaştıran çözünmeyen köpük oluşturur.
• Kalsiyum ve magnezyum tuzları topaklaşmaya neden olma eğilimindedir.
• Suyun sertliği ayrıca kumaşların erken yaşlanmasına neden olur, 
• Makinelerde ve borularda kireç ve kürk birikmesine neden olur.

2- Deterjan Bazlı Temizlik Ürünleri

Deterjanlı temizlik malzemeleri, ‘Sürfaktanlar’ (su ve toprak çekme özelliklerine sahip kimyasallar) olarak bilinen bir grup kimyasaldan önemli miktarda içeren temizlik maddeleridir. Belirli bir kullanım için uygun deterjanlar üretmek için sıklıkla başka kimyasallar da dahil edilir.

İyi Bir Deterjanın Özellikleri Nasıl Olmalıdır?

• Temizleme solüsyonunun toprağa nüfuz edebilmesi için suyun yüzey gerilimi azaltılmalıdır.
• Deterjanlı temizlik ürünleri soğuk suda çözünür olmalıdır.
• Sert sularda ve geniş bir sıcaklık aralığında etkili olmalıdır.
• Temizlenmesi gereken yüzeyde sert olunmalıdır. 
• Deterjanlı temizlik ürünleri hızlı ve az çalkalama ile temizlenmelidir.
• Kolayca durulanmalı ve iz veya pislik bırakmamalıdır.
• Kullanıcı için ekonomik olmalıdır.
• Cilde ve eşyaya zararsız olmalıdır.
• Deterjanlı temizlik ürünleri biyolojik olarak parçalanabilir olmalıdır.

3- Aşındırıcı Özellikli Temizlik Malzemeleri

Aşındırıcıların temizleme etkisi, kirli sert bir yüzeye sürüldüğünde kiri yerinden çıkaran, kararmayı ve et yüzeylerindeki yüzey çiziklerini gideren ince parçacıkların varlığına bağlıdır. Aşındırıcı temizlik malzemeleri sert yüzey temizleyicileri ve metal cilalar olarak ikiye ayrılabilir.

Aşındırıcılar, sert yüzeylerden kiri temizlemek için sürtünme veya çizme hareketlerine bağlıdır. Bir yüzeyi ne ölçüde ovalayacakları veya çizecekleri, aşındırıcı malzemenin doğasına, parçacıkların boyutuna ve şekline bağlıdır. Aşındırıcı temizlik ürünleri kullanımı, temizlenecek yüzeye ve çıkarılacak kir türüne bağlıdır. Mümkün olduğunda ince aşındırıcılar, daha kaba olanlara tercih edilmelidir. Örneğin cam, kum, zımpara kâğıdı, çelik yünü, naylon pedler, toz pomza, feldispat, kalsit, ince kül, çökeltilmiş mezgit, filtrelenmiş tebeşir, sıvı, macun veya toz halinde mevcutturlar.

Aşındırıcı Temizlik Malzemeleri Nelerdir?

Çeşitli uygulamalar için sertlik derecelerine göre seçilen aşındırıcı temizlik malzemeleri vardır.

İnce Zımparalar: Bunlara gümüşü parlatmak için kullanılan çökeltilmiş mezgit (filtrelenmiş tebeşir) ve kuyumcu allık (pembe bir demir oksit) dahildir. Ayrıca ticari gümüş cilalarının bileşenleridir.

Orta aşındırıcılar: Bunlara çürük taş, tuz, ovma tozu ve ovma macunu dahildir. Ovma tozları, sabun/deterjan ve alkali ve biraz ağartıcı ile karıştırılmış ince süngertaşı parçacıklarından oluşur.

Sert / kaba aşındırıcılar: banyo tuğlaları, zımpara kâğıdı, sünger taşı, çelik yünü ve zımpara kâğıdı içerir. Cam kâğıdı, kalsit, zımpara kâğıdı, ince kül, zımpara tozu ve kâğıt, kuyumcu allık, toz pomza, çökeltilmiş mezgit (filtrelenmiş tebeşir). Öğütülmüş kireçtaşı, kum, çelik yünü ve naylon aşındırıcılar yaygın olarak kullanılan bazı aşındırıcılardır.

Aşındırıcılar genellikle temizlik ürünleri içerisinde tek başına kullanılmazlar. Örneğin, bulaşıkları temizlemeye yönelik bir krem ​​veya macun, ağartıcılar, anyonik yüzey aktif maddeler, alkalin yapıcılar ve parfümler gibi diğer maddelerle birlikte yaklaşık %80 oranında ince öğütülmüş kireçtaşı içerir.

4- Yağ Giderme Maddeleri

Genellikle proteinleri çözebilen ve gres ve benzeri maddeleri emülsiyon haline getirip dağıtabilen güçlü alkalilerden oluşurlar. Kostik soda veya sodyum metasilikat bazlıdırlar. Sodyum karbonat (çamaşır sodası) da kullanılabilir. Temel olarak leke çıkarıcı olarak tıkanmış giderleri temizlemek, fırınları ve diğer endüstriyel ekipmanları temizlemek için kullanılırlar. Bu temizlik ürünleri yüksek pH’a sahip oldukları için kullanımlarında son derece dikkatli olunmalıdır.

5- Asitler ve Tuvalet Temizleyiciler

Asidik özelliklere sahip temizlik malzemeleri, suda çözünür tuzlar üretmek için suda çözünür kimyasal tortularla reaksiyona girer. Asitler metalleri çözer ve bu nedenle banyolardaki su lekeleri, musluk çevresindeki sert su birikintileri, gümüş, bakır ve pirinç üzerindeki kararma vb. metal lekeleri çıkarmak için kullanılırlar.

Zayıf asitler arasında sitrik asit (limon suyu), asetik asit (sirke) bulunur. Banyolarda bakır ve pirinçteki kararmaları ve hafif su lekelerini gidermek için kullanılırlar. Kuvvetli asitler oksalik asit, fosforik asit, hidroklorik asit ve sülfürik asittir.

Asit temizlik ürünleri, hızlı bir şekilde yıkanmazsa metallerde daha fazla lekelenmeye neden olabilir ve sıhhi tesisatların cilasını bozabilir. Tuvalet temizleyicileri, W/C tavasını temizlemek, hijyenik tutmak ve metal lekelerini çıkarmak için asit içeriğine güvenir. Kristal, toz veya sıvı olabilirler.

Sıvı tuvalet temizlik ürünleri, hidroklorik asidin seyreltik bir çözeltisidir ve çok dikkatli kullanılmalıdır. Çünkü konsantrasyonu tavanın yüzeyine, çevresine ve kullanan kişiye (sıvı dökülürse) zarar verebilir.

6- Alkali Temizlik Malzemeleri

Alkali temizlik malzemeleri sıvı ve toz halinde kullanılır. Özellikle çamaşırlarda kullanışlıdırlar. Çok güçlü alkaliler, aşındırıcı ve toksik oldukları için çok dikkatli kullanılmalıdır. Bunlara kostik alkaliler denir. Birçok alkali ağartıcı görevi görür. Kostik soda bazlı temizlik ürünleri tıkanmış kanalları, fırınları ve diğer endüstriyel ekipmanları temizlemek için kullanılır.

7- Organik Çözücüler

Doğal temizlik ürünleri, metillenmiş ispirto, beyaz ispirto, karbon tetraklorür gibi farklı yüzeylerden katı veya sıvı yağ, gres, mum gibi bileşikleri çözen kimyasallardır. İlk ikisi oldukça yanıcıdır, ancak karbon tetraklorür solunduğunda zararlıdır ve bu nedenle asla kapalı bir alanda kullanılmamalıdır. Birçoğu rutin leke çıkarma için kullanılır. Cilde ve bazı yüzeylere zarar verirler ve yangın tehlikesi oluştururlar.

8- Diğer Temizlik Maddeleri 

Farklı zeminler için kullanılan birçok temizlik ürünleri bulmak mümkündür. Bu nedenle seçimlerinde mutlaka uygulanacakları yüzeyin türü göz önünde bulundurulmalıdır.

Cila Türü Temizlik Malzemeleri

Kusursuz temizlik malzemeleri değillerdir, ancak ışığın eşit olarak yansıdığı pürüzsüz bir yüzey sağlayarak parlaklık üretirler. Bunu, çoğu durumda yüzeyde ince bir mum tabakası oluşturarak ve böylece bir miktar koruma sağlayarak, eşyanın yüzeyindeki herhangi bir pürüzlülüğü düzelterek yaparlar. Özellikle otomotiv sektöründe otomobil temizlik ürünleri olarak sıklıkla kullanılırlar.

Bazı cila çeşitleri aşağıdaki gibidir;

• Metal cilalar
• Zemin Cilaları
• Su bazlı cilalar
• Mobilya Cilaları

Dezenfektanlar ve Koku Gidericiler

Dezenfektan temizlik malzemeleri, antiseptikler ve deodorantlar kesinlikle temizlik maddeleri değildi. Ancak genellikle temizlik işlemleri sırasında kullanılır. Dezenfektanlar bakterileri öldürür; antiseptikler bakteri üremesini önler ve sıklıkla seyreltilmişlerdir. Temizleme yöntemleri doğruysa dezenfektan kullanımına gerek kalmamalıdır.

Temizlik Malzemeleri Nasıl Depolanmalıdır?

Daha uzun raf ömrüne sahip temizlik ürünleri, ölçek ekonomisinden kaynaklanan düşük maliyetler nedeniyle genellikle toplu olarak satın alınır. Diğer ajanlar periyodik olarak satın alınır ve yenilenir. Oto temizlik malzemeleri depolanması çok önemlidir ve akılda tutulması gereken çeşitli faktörler barındırır.

• Depolama raflarının sağlam ve kendileriyle birlikte olduğundan emin olun. Daha ağır kaplar alt rafta tutulmalıdır.
• Depo her zaman temiz tutulmalı ve iyi havalandırılmalıdır.
• Temizlik ürünleri kapaklarının sıkıca takıldığından emin olunmalıdır.
• Temizlik maddelerini dağıtırken uygun dağıtıcılar ve ölçüm aparatları kullanılmalıdır.
• Kapların kenarlarında temizlik maddesi artıklarının kalmadığından emin olunmalıdır.
• Dökülmeyi önlenmeli, dökülme olursa hemen temizlenmelidir.
• Stokları döndürmek için sistematik bir prosedür izlenmelidir.
• Organik çözücüler, güçlü reaktifler, cilalar ısı kaynaklarından uzak tutulmalıdır.
• Stokları düzenli olarak kontrol edilmelidir.